تاریخچه
پیشرفت سریع علوم و تکنولوژی کامپیوتر در جهان کنونی اثرات خاصی در امور و مسائل گوناگون جوامع بشری داشته و استفاده از آن پیشرفت سایر علوم را سرعت زیادی بخشیده است. افزایش روزافزون مسائل؛ پیچیدهتر شدن آنها؛ احتیاج به حل مسائل در زمان کوتاه و بهرهبرداری از حداکثر امکانات؛ نیاز به داشتن مراکز کامپیوتری با تجهیزات پیشرفته و افراد متخصص دارد تا بتواند جوابگوی احتیاجات باشد. در همین راستا در سال 1344 مرکز کامپیوتر دانشگاه شیراز با هدف ارائه خدمات بهتر و سریعتر به دانشگاه و بقیه دوایر با همت اساتید دانشگاه تأسیس گردید. در آن زمان به علت منحصر به فرد بودن مرکز کامپیوتر دانشگاه در استان فارس، به عنوان مرکز کامپیوتر مشاع استان فارس نامیده شد. از همان اوان، مرکز کامپیوتر علاوه بر مکانیزه نمودن امور مربوط به دانشجویان و سیستم حقوقی کارکنان دانشگاه که در آن زمان علاوه بر دانشکدهها و واحدهای کنونی دانشگاه، دانشکدهها و بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی کنونی را نیز در بر میگرفت، امور مربوط به ادارات دولتی و شرکتهای خصوصی مختلف از قبیل شهرداری، بهداری، سازمان آب، سازمان اتوبوسرانی، کارخانه کاشی حافظ، کارخانه لاستیک دنا، کارخانه آزمایش، کارخانه شماره بیست و ... را نیز به عهده گرفت. در حال حاضر به علت گسترده شدن شبکه اینترنت، هر دانشکده دارای یک مرکز کامپیوتر و یک سرور مستقل است که مسئولین هر مرکز، سرویسدهی شبکه مربوط به دانشکده خود را به عهده دارند.
این مرکز در آغاز با کامپیوتر IBM 1620 که از نسل دوم کامپیوترها بود شروع به کار کرد. دانشگاه شیراز شاید اولین و یا دومین دانشگاهی بود که از این ابزار شگفتانگیز به خوبی استفاده کرده است. در آن زمان، زبان برنامهنویسی FORTRAN به دانشجویان علوم و مهندسی تدریس میگردید. نکتهای را نباید فراموش کرد و آن اینکه در آن زمان ابزاری بنام دیسکهای مغناطیسی وجود نداشته و تمام اطلاعات بر روی کارتهای منگنه نگهداری میشد. به همین جهت از ماشینهای کمکی دیگری در کنار کامپیوتر استفاده میگردید که هر کدام کار به خصوصی را انجام میدادند. بعضی از ماشینهای کمکی عبارت بودند از: PUNCH، VERIFIER، REPRODUCER، SORTER، GANGPUNCH، COLLATOR.
پس از مدتی شرکت IBM، کامپیوتر IBM 1130 را به بازار معرفی کرد و از آنجا که دانشگاه شیراز همیشه از آخرین تکنولوژی استفاده میکرده است؛ بلافاصله کامپیوترهای IBM 1620 را با این مدل جدید تعویض نمود. کامپیوتر IBM 1130، به عنوان حافظه فرعی دارای یک دستگاه دیسکخوان بود که با دیسکهای یک صفحهای کار میکرد و وجود دیسک به کارها سرعت زیادی میبخشید.
پس از چند سال دانشگاه شیراز این کامپیوتر را با IBM 360 و سپس در سال 1353 کامپیوتر IBM 370 جایگزین کامپیوترهای قبلی گردید و با توجه به اینکه این سیستم دارای دیسکهایی با گنجایش زیاد بود بنابراین لازم شد که تغییرات اساسی در سیستم خدمات آموزشی داده شود و برنامهها به زبان PL/I نوشته شد و کارتها همه به وسیله کارتخوان خوانده شد و به صورت فایلهایی روی دیسکها قرار گرفت. در آن زمان از سیستم عامل DOS استفاده میشد و تغییر کامپیوتر باعث شد که کارها به طور چشمگیری آسانتر شود و لیستهایی که بعضی اوقات حتی یکی دو هفته برای تهیه آنها وقت صرف میشد به کمتر از نصف روز تقلیل یافت. در سال 1355 برای اولین بار در ایران سیستم عامل VM روی کامپیوتر Main Frame دانشگاه شیراز نصب گردید. و به این ترتیب بقیه کاربران نیز میتوانستند از کامپیوتر همزمان با خدمات آموزشی استفاده کنند و سیستم DOS خدمات آموزشی تبدیل به سیستم عامل OS گردید که تحت VM به صورت همزمان با بقیه کاربران کار میکرد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی سیستم خدمات آموزشی از لاتین به فارسی تبدیل گردید و این سیستم تا سال 73 تمام کارهای خدمات آموزشی را انجام میداد. در سال 1373 کامپیوتر IBM 4341 و سپس کامپیوتر IBM 4381 برای مرکز کامپیوتر تهیه گردید.
از سال 73 به بعد، به علت گستردهتر شدن VM و پُرقدرت گردیدن کامپیوترها لازم بود که تغییراتی در سیستم آموزشی بهوجود بیاید و این سیستم به یک سیستم ONLINE تبدیل گردد؛ زیرا که VM جدید به خوبی میتوانست فایلهای بزرگ را HANDLE کند. سیستم ONLINE خدمات آموزشی و حقوق و دستمزد در سال 1374-1373 طراحی گردید؛ که از این سیستم تا به امروز استفاده میشود. در سال 1378 کامپیوتر IBM 9221 مدل 170 از سری کامپیوترهای ES9000 در مرکز کامپیوتر دانشگاه شیراز نصب و مورد بهرهبرداری قرار گرفت و سیستم عامل VM/ESA V2R3 بر این کامپیوتر نصب گردید که این سیستم عامل دارای انعطافپذیری زیاد برای ایجاد سیستمهای مختلف است و سیستم عاملهای دیگر تحت این سیستم عامل فعال میشوند و محیطی ساده را برای کاربر آماده میسازد. بدینترتیب نحوه ارتباط با کامپیوتر و استفاده از آن به شیوههای قدیمی منسوخ شد و روشهای آسانتر و سریعتر جایگزین گردید.
درسال 1380 ارتباط بین PC و Main Frame توسط پروتکل TCP/IP برقرار گردید و شیءهای زیادی در محیط Delphi برای ارتقاء نرمافزارهای موجود برروی Main Frame نوشته شد. هماکنون کلیه امور اداری، مالی، آموزشی، دانشجویی، پژوهشی و ... توسط سامانههای تحت وب انجام میگردند.